Edirne, Türkiye'yi Avrupa'ya bağlayan karayolu üzerinde bulunan bir sınır şehridir. Marmara Bölgesi'nin Trakya kesiminde, Yunanistan ve Bulgaristan sınırlarına yakın bir konumda yer almaktadır.
Edirne Belediyesi, Katı Atık Yönetim Birliği aracılığıyla 2019 yılından bu yana çöp gazından elektrik üreterek bu konuda Türkiye'deki öncü yerel yönetimlerden biri haline geldi. Bu girişime olan bağlılıklarını 2018 yılında göstermişlerdi. Ocak 2019'dan Temmuz 2023'e kadar yaklaşık 46.750 megavat-saat elektrik üreterek kendi ölçeklerindeki bir belediye için önemli bir başarıya imza attılar. Bu proje sadece ülkelerinin enerji kaynaklarını desteklemek için değil, aynı zamanda karbon emisyonlarını azaltmak için de çok önemli. Bu yıl ikinci jeneratörlerini kurdular ve lisanslarını alarak kapasitelerini üç megavata çıkardılar. 2050 yılı için hedefleri karbon nötrlüğüne ulaşmak ve bu hedefe mümkün olan en kısa sürede ulaşmak için çabalarını sürdürmeye kararlılar. Gelecek nesillere sürdürülebilir bir miras bırakmayı amaçlıyorlar.
Edirne Belediyesi, iklim tehditleriyle mücadele etmek ve sakinleri için daha iyi bir gelecek sağlamak amacıyla 4 Ekim 2021 tarihinde Belediye Başkanları Sözleşmesi'ni (Covenant of Mayors - CoM) imzaladı. Bu sözleşme kapsamında belediye, Edirne'deki sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar %55, 2050 yılına kadar ise %80 oranında azaltmayı taahhüt etti. Bu azaltım hedeflerine ulaşmak ve iklim adaptasyonunu geliştirmek için, 2019 yılı referans alınarak "Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı (SECAP)" raporu hazırlanmıştır. Seçilen referans yıl için sera gazı emisyonlarının analizi, toplam 2.583.582 tCO2e değerini ortaya koymuştur. Edirne'nin sınır ve turizm faaliyetleri açısından önemli bir şehir olması nedeniyle aktif kentsel hareketlilikten kaynaklanan 1.574.086 tCO2e salımla ulaştırma sektörü en yüksek paya sahiptir. Enerji ve atık sektörleri sırasıyla 900.152 tCO2e ve 109.344 tCO2e emisyon ile bu sektörleri takip etmektedir. Toplam sera gazı emisyonlarının 2050 yılına kadar 2.594.462 tCO2e'ye ulaşacağı öngörülmektedir. Plan, emisyon azaltım tedbirlerinin uygulanması yoluyla toplam sera gazı emisyonlarını 2050 yılına kadar 503.296 tCO2e'ye düşürerek %80,2 oranında azaltmayı hedeflemektedir. İklim değişikliğine uyum bağlamında Edirne Belediyesi, iklimle ilgili geçmiş afet riskleri hakkında araştırma yapmış ve mekânsal verileri kullanarak iklimle ilgili potansiyel riskleri analiz etmiştir. Seller ve su baskınları bölge için birincil riskler olarak belirlenmiştir. Buna karşılık, Edirne için, sel ve iklimle ilgili diğer afetlerin yanı sıra hassas sektörlerden kaynaklanan etkilerin azaltılmasına odaklanan dayanıklılık artırıcı önlemler belirlenmiştir.
Ağustos 2022'de Edirne Belediyesi çalışanlarından SECAP teknik ekibinin oluşturulması, iklim değişikliği ve etkileriyle mücadele için Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı çalışmalarımızın başlangıcı oldu. İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Müdürlüğü öncülüğünde, Su ve Kanalizasyon, Temizlik İşleri ve Altyapı Müdürlüklerinin de katılımıyla çalışmalarımız online SECAP eğitimi ile başladı. Eğitim SECAP'a hazırlık, literatür taraması, sera gazı envanteri oluşturma ve hedef belirleme konularına odaklandı.
Eğitimin ardından, gerekli veri gereksinimlerini belirlemek için bir yol haritası geliştirildi ve daha sonra iç ve dış paydaşlardan talep edildi. Sera gazı emisyon envanteri için kullanılan veriler GPC Protokolü'ndeki yönergeleri izlemiştir. Tamamlandıktan sonra, GPC Protokolü ve IPCC raporları rehber olarak kullanılarak, Edirne İlinin sera gazı emisyon envanterini oluşturmak için hesaplamalar yapılmıştır.
İlgili paydaşlar tarafından sağlanan kentsel ve iklim verileri, Edirne için birincil iklim afeti risklerini belirlemek ve iklim değişikliğine karşı etkilenebilirlik analizleri yapmak için kullanılmıştır. Edirne'deki kentsel alanların iklim değişikliğinden fiziksel, ekonomik ve sosyal olarak nasıl etkilendiğini değerlendirmek için uydu görüntülerinden elde edilen doğal yapı verileri ve kentsel istatistikler kullanılmıştır. İklim değişikliğinin etkilerine karşı dayanıklılığımızı ölçmek için Edirne'nin uyum kapasitesini ölçen analizler yapılmıştır. Temel iklim afeti riskleri ve uyum kapasiteleri karşılaştırılarak Edirne'nin iklim değişikliğine karşı kırılganlığına ilişkin içgörüler elde edilmiştir.
Sera gazı emisyon envanteri ile iklim risk ve etkilenebilirlik analizlerinin oluşturulmasının ardından iç ve dış paydaşların katılımıyla bir çalıştay düzenlenmiştir. 8 Haziran 2023 tarihinde Edirne Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenen çalıştayda tüm hesaplamalar ve analizler sunulmuş, paydaşlar arasında ilgili sorular dağıtılmış ve SECAP eylemlerinin tanımlanmasına odaklanan bir atölye çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalıştay sonuçları, planlanan eylemler için zemin hazırlamıştır.